Türkiye’de sık sık ‘yeni vergilendirmeler’ gündem oluyor. Kredi kartı limitinden bile vergi alma teşebbüsünü dahi yaşamıştık. Bu kadar çok vergi alma teşebbüsünün yanından vergi aflarıyla da gündem daima meşgul oluyor. Bu iki tablo ortasında kalan Türkiye ‘vergi toplama kabiliyeti’ bakımından epeyce başarısız bir grafik çiziyor. Vergi kaçırma ve kayıtsız iktisat üzere göstergeler de tavan yapmış durumda.
Dünya Bankası ve OECD bilgilerine nazaran, vergi tahsilatı konusunda Avrupa’nın en makûs karnesi tartışmasız halde Türkiye’nin oldu.
Araştırmalar, Türkiye’de vergi tahsilat oranının potansiyelinin yaklaşık %30 altında kaldığını gösteriyor. Vergi şuurunun yetersizliği, sık sık çıkarılan vergi afları ve kayıt dışı iktisat, vergi gelirlerinin tam kapasiteye ulaşmasının önündeki esas mahzurlar ortasında sayılıyor.
Türkiye Gazetesi’nin OECD datalarına dayanan haberine nazaran, Türkiye’de iktisadın yaklaşık %30’u kayıt dışı bölümden oluşuyor. Bu oran, Türkiye’yi OECD ülkeleri ortasında vergi kaybı açısından en üst sıraya taşıyor.
Vatandaşların kıymetli bir kısmı, ileride bir “vergi affı” çıkacağı beklentisiyle vergi borçlarını ödemekten kaçınıyor. Bu durum, vergi ödeme alışkanlıkları üzerinde olumsuz bir tesir yaratıyor.
Türkiye, vergi alanında dünya ortalamasının üzerinde bir kapsama sahip olsa da tahsilatta yaşanan aksaklıklar, bu potansiyelin tam manasıyla kullanılamadığını gösteriyor.