Özellikle Uzak Doğu ülkelerindeki içerik üreticilerinin gerçekleştirdiği “Mukbang” akımı, Türkiye’de de görülmeye başladı.
Sosyal medya için kamera karşısına geçen çeşitli yaşlardan kullanıcılar, sıhhatsiz yemek tüketerek bu anları kaydedip takipçileriyle paylaşıyor.
Halk sıhhatini tehdit eden bu akıma katılan kimi içerik üreticileri, manzara çekebilmek için bir gün evvelden kendilerini aç bırakıyor yahut bağırsak boşaltıcı ilaç kullanıyor.
Uzmanlar, üreticilerin bu yolunun vücut ve metabolizma üzerinde olumsuz tesirlere yol açtığını, kronik hastalıklara da yer hazırladığını söz ediyor.
Bu içerikleri izleyen, bilhassa 10-19 yaş kümesindekilerin erişebildiği görüntülerin yeme hazzını tetikleyerek çeşitli bozukluklara neden olduğuna dikkati çeken uzmanlar, erken yaşta obezite tehlikesiyle karşı karşıya kalan izleyicilerde kronik hastalık tehlikesinin başladığını lisana getiriyor.
“Sosyal medya platformları bu içeriklere yönelik düzenleme yapmalı”
Ruh Sıhhati Derneği Lider Yardımcısı, Uzman Klinik Psikolog Ebru Demirköz, bu akımda şuurlu medya tüketiminin büyük ehemmiyet taşıdığını belirtti.
Demirköz, bilhassa ebeveynlerin çocuklarıyla sağlıklı beslenme konusunda bağlantı kurmaları gerektiğini lisana getirerek, “Medya okuryazarlığını teşvik etmeleri ve bu tıp içeriklerin gerçekçiliğini sorgulamaya yönlendirmeleri kritik. Birebir vakitte toplumsal medya platformlarının bu üslup içeriklere yönelik düzenlemeler yapması da halk sıhhatini muhafaza ismine tesirli bir adım olabilir.” dedi.
Bu şekil akımların, yalnızca cümbüş gayesiyle başladığını söyleyen Demirköz, vakitle içerik üreticileri ve izleyiciler için önemli sıhhat meselelerine yol açabilecek riskler taşıdığına dikkati çekti.
Ruh Sağlığı Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Psikolog Melis Öksüz, bu stil görüntülerin ruhsal açıdan olumsuz tesirlerinin yadsınamayacak kadar fazla olduğunu anlattı.
Öksüz, bu akımın olumsuz tesirlerine ait şunları söyledi:
“Kişi günlük hayatında yaşadığı gerilim, telaş, ıstırap üzere hisleri çok yemek yiyerek telafi etmeye çalışabilir, bu anlık rahatlama ise ileriye dönük yeme bozuklukları yaşanmasına imkan sağlayabilir. Mukbang görüntüleri, izleyicilere çok yemek yemenin olağan ve kabul edilebilir bir davranış olduğu izlemini verebilir. Bu izlenim, şahısların kendi yeme alışkanlıklarını sorgulamasına yahut çok yemek yeme eğilimine girmelerine yol açabilir. Bu çok yeme sonucunda ise şahıslarda dismorfofobi (beden algısı bozukluğu) gelişebilir, izleyiciler yemek yeme alışkanlıkları ve fizikî görünümleri ortasında istikrar kurmada zorlanabilirler.”
“İnsanlar, çok fazla yemek yemeyi normalleştirebiliyor”
Bakırköy İlçe Sağlık Müdürlüğü Ergen Müracaat Ünitesi’nde misyonlu diyetisyen Hasret Çiçek de bu stil imajlarda tehlike oluşturan ögenin çok yağlı yemeklerin yenmesi olduğunu belirtti.
Yemek yerken ve paket besinler açılırken çıkan seslerin kaydedildiğini lisana getiren Çiçek, “İnsanların bu görüntülerde duydukları haz verici sesler, yemek yemeye bakış açılarını değiştiriyor. Oluşturduğu tehlikelerden biri çok süratli yemek yeme, sindirim sisteminde sorunlara neden olabiliyor, çok fazla yağlı besin tüketimi de obezite riskini arttırıyor. Bu tıp görüntülerde haz uyandırma eğilimi olduğu için beşerler, çok fazla yemek yemeyi normalleştirebiliyor. Kronik hastalık riskini arttırdığı üzere tıpkı vakitte beslenme bozukluğunu da tetikleyebiliyor.” diye konuştu.
Çiçek, 10-19 yaşlarındaki çocuk ve ergenlere beslenme alışkanlıklarının kazandırılması gerektiğini, bu stil imgelerden çocukları muhafazanın çok değerli olduğunu anlattı.
Çocukların imajları gerçek kabul edebileceğine işaret eden Çiçek, “Belki medya okuryazarlığı dersi aldırmak gerekir. Bu görüntüler üzerinden kıymetlendirme yapmak gerekirse burada gerçekçiliğin yanlış temsili var. Kimi kullanıcılar, bu görüntüleri çekebilmek için bir gün evvelce hiç yemek yemiyor. Kimileri ise geçmişte çektikleri görüntüleri montajlayarak yeni üzere paylaşabiliyor. Çocuklar ise bunu ayırt edemedikleri için gerçek kabul ederek ‘Bir şey olmaz’ gözüyle bakabiliyorlar. Bu mevzuda çocuklarımızı uyarıp hakikat bağlantısı kurarsak rahat bir formda tedbir almış oluruz” sözlerini kullandı.
“Yeme bozukluğu olan bireylerin durumunu tetikleyebilir”
Bakırköy İlçe Sağlık Müdürlüğünde misyonlu diyetisyen Emel Özalp Şahin de bu akıma dahil olan içerik üreticilerinin de tehlikede olduğunu, kendi vücutlarına ve sıhhatlerine önemli ziyanlar verdiklerini kaydetti.
Şahin, “Mukbang” akımında çok fazla yağlı, baharatlı ve karbonhidratlı besinlerin yendiğinin izletildiğini belirterek, “Bu görüntülerde beşerler, o kadar kısa müddette bu kadar fazla yiyeceğin tüketilemeyeceğini bilmesine karşın etkilenebiliyorlar. Bu kadar büyük ölçülerde sıhhatsiz beslenmenin mideyi genişleteceği ve obeziteye neden olacağı biliniyor. Bununla birlikte kronik hastalıklara da neden olacağı aşikar. Bu görüntüler, yeme bozukluğu olan bireylerin durumunu tetikleyebilir” diye konuştu.